Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) ortak kontrole tabi işletme birleşmelerinde ortak kontrolün tanımlanması, birleşme kapsamının belirlenmesi ve birleşmeye ilişkin muhasebeleştirme esaslarının düzenlenmesi konularında 2012 yılından itibaren çalışmalar yürütmekle birlikte, TFRS 3 İşletme Birlşemeleri’nde bu konunun kapsam dışında bırakıldığı görülmektedir.

Bu itibarla, ortak kontrole tabi işletme birleşmelerinin muhasebeleştirilmesine ilişkin ülkemizde uygulanacak esaslar 21/07/2013 tarih ve 28714 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olan İlke Kararı ile belirlenmiştir. Bu Kararda bu tür işletme birleşmelerinin TMS 8 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar’da belirtilen hiyerarşiye uygun olarak US GAAP ve UK GAAP’te yer alan “hakların birleştirilmesi” yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmesi öngörülmüştür.

Bununla birlikte, bu Kararın yayımlanmasının ardından konuyla ilgili olarak Kurumumuza iletilen görüşler çerçevesinde 2013 yılında temel hatları belirlenen bu yöntemin, dünya uygulamalarında da çeşitli farklılıkların görülmesi nedeniyle daha ayrıntılı bir şekilde ele alınması ihtiyacı doğmuş ve söz konusu ihtiyacı karşılayarak uygulamaya yön vermek amacıyla ilgili Kararın revize edilmesine karar verilmiştir.

Bu kapsamda hazırlanan Revize İlke Kararı’nda hakların birleştirilmesi yönteminin uygulanmasında aşağıdakilere ilişkin belirleyici hükümlere yer verilmiştir:

• Edinilen işletmenin varlık ve yükümlülüklerinin hangi değerleri üzerinden konsolide edileceği ve bu amaçla hangi finansal tabloların esas alınacağı,
• İşletmeler arasında muhasebe politikaları uygulamalarında yeknesaklığın sağlanması amacıyla düzeltmelerin yapılacağı,
• Kontrol gücü olmayan payların birleşme tarihindeki ölçümü,
• Birleşmeyle bağlantılı olarak katlanılan maliyetlerin ne şekilde finansal tablolara alınacağı,
• Pay değişimi ve pay değişimi dışındaki yollarla gerçekleşen birleşmeler için ayrı ayrı olmak üzere ortak kontrole tabi işletme birleşmesi nedeniyle oluşacak muhtemel aktif – pasif uyumsuzluğunu dengelemek amacıyla özkaynaklarda hangi kalemlerin kullanılacağı,
• Pay değişimi dışındaki yollarla gerçekleşen birleşmelerde transfer edilen bedelin nasıl belirleneceği,
• Ortak kontrole tabi işletme birleşmesiyle edinilen bağlı ortaklıkların sonradan elden çıkarılmasında uygulanacak esaslar,
• Edinilen işletmenin edinen işletmenin bünyesine dâhil olduğu ya da edinilen işletmenin birleşme sonrasında infisah olduğu durumda uygulanacak esaslar.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Ortak Kontrole Tabi İşletme Birleşmelerine İlişkin Kurul Kararı’na ulaşmak için tıklayınız.